| Programlama Dilleri |
Grafik, resim, ses vb. nesneleri web sayfasına koymak için, farklı şirketler farklı tag'lar yarattılar. Örneğin, Microsoft video ve audio için DYNSRC tagını, Netscape karma nesneler için EMBED tagını, Sun ise executable kodlar için APP ve APPLET taglarını yarattı. Bunların her birisi, kendi tarayıcılarında iyi çalışıyor. Ama farklı tarayıcılar bu tagları algılamayabiliyor. Bu nedenle, W3 Consortium'u bunları standart bir hale getirebilmek amacıyla OBJECT tagını önerdi.
Object öğesinden önce, yaygın olarak kullanılan IMG tagını ele alalım.
Örnekleri görmek için burayı tıklayınız
Digital olarak saklanacak resim(image)ler için çok sayıda kayıt türü (format) vardır. Ama web sunucuları ve tarayıcıları bunların küçük bir alt sınıfını algılar. Bu nedenle, farklı formatta kaydedilen image'lerin, web'in kullandığı formatlara dönüştürülmesi gerekir. Piyasada bu işi yapan çok sayıda program vardır.
Bir çok web sunucusu ve tarayıcısı aşağıdaki formatları algılar:
Örneğin, bir zambak resmini "zambak.gif" adıyla kaydetmiş isek, bunu web sayfasına almak için,
| < IMG SRC="zambak.gif"> |
kodu yazılır. Burada IMG "image" sözcüğünün, SRC ise "source" sözcüğünün kısaltılmışıdır. <IMG> tagı < /IMG > biçiminde kapatmayı gerektirmez. SRC parametresi (nitelemesi) daima "source'un bulunduğu URL yi gösteren değeri alır.
Tarayıcı gösterilen SRC yi açamadığında, IMG tagı içine alternatif text konulabilir. Bu iş ALT nitelemesiyle yapılır:
| < IMG SRC="zambak.gif" ALT="alternatif text" > |
Image, bir karakter gibi algılanır. Dolayısıyla, hangi satırın içindeyse, o satırın alt kenarını (baseline) hizalar. Dolayısıyla, bu satır, üst satırdan image yüksekliği kadar ayrılır. Bu default hal her zaman sayfa tasarımında uygun olmayacağından, tasarımcı image'i sayfanın istediği yerine konuşlandırabilir.
Düşey konuşlandırma için ALIGN parametresine aşağıdaki değerler verilebilir.
| < IMG SRC="url" ALIGN=bottom > |
| < IMG SRC="url" ALIGN=absbottom > |
| < IMG SRC="url" ALIGN=middle > |
| < IMG SRC="url" ALIGN=absmiddle > |
| < IMG SRC="url" ALIGN=baseline > |
| < IMG SRC="url" ALIGN=top > |
| < IMG SRC="url" ALIGN=texttop > |
Bunların işlevleri şöyledir:
Image'in ait olduğu satırın içerdiği textin en üst çizgisini image'in üst kenarına hizalar.
Satırda başka image yoksa, top ile texttop değerleri aynı işlevi görür.
Bazı tarayıcılar yalnızca üç temel değeri (bottom, middle, top) algılar.
Image'in sola ya da sağa yanaşık olması için, sırasıyla,
| <IMG SRC="url" ALIGN=left> <IMG SRC="url" ALIGN=right> |
kodları yazılır. Bir objeyi ortalamak için, bazı tarayıcılar
| < CENTER > <IMG SRC="url"> </CENTER> |
damgasını kabul eder. Ama genel kural
| < DIV ALIGN=center > <IMG SRC="url"> < /DIV > |
yazmaktır.
Image çevresinde textin nasıl akacağı, BR damgasının parametresi olan CLEAR in aldığı left , right ve all değerleriyle belirlenir.
| <İ P > < IMG SRC="url" ALIGN=left > |
kodu, resmi sola yanaşık yerleştirir ve o satırın bulunduğu paragraf resmin sağında kalan boşluğu doldurarak akar. Eğer, resmin sağını boşaltıp, metnin resmin altından itibaren yerleşmesini istiyorsak, söz konusu metnin başına
| < BR CLEAR=left > < P > |
kodlarını, sağa yanaşık resimlerin sol yanını boşaltmak için, söz konusu metnin başına
| < BR CLEAR=right > < P > |
kodlarını koymalıyız. Resimlerin her iki yanını boşaltmak için, söz konusu metnin başına
| < BR CLEAR=all > < P > |
kodlarını yazabiliriz.
Bir image'in web sayfasındaki genişliğini ve yüksekliğini WIDTH ve HEIGHT parametreleri ile belirleyebiliriz. Örneğin,
| < IMG SRC="url" WIDTH=300 HEIGHT=100 > |
kodları, çağrılan resmin genişliğinin (yatay uzunluk) 300 pixel ve yüksekliğinin (düşey uzunluk) 100 pixel olmasını sağlar. Resmin aslının boyutları ne olursa olsun, burada verilen ölçülere uyar. Ancak bazı tarayıcılar bu özeliğe sahip değildir. Onlar, resmi asıl boyutlarıyla gösteririler. Resimlere yeni boyut verirken, uygun oranlar seçilmezse, resim deforme olabilir.
Resmin etrafında bir çerçeve isteniyorsa BORDER nitelemesi kullanılır. Buna verilen sayısal değer, pixel cinsinden çerçevenin kalınlığını belirler.
Resim ile text arasındaki boşluk HSPACE ve VSPACE nitelemeleriyle belirlenir. Örneğin, aşağıdaki kodlar, resmin boyutunu, çerçevenin kalınlığını ve textten uzaklığını, pixel cinsinden belirlemektedir:
| < IMG SRC="url" WIDTH=300 HEIGHT=100 ALIGN=left HSPACE=30 BORDER=2 > |
Bazı resimler ancak kullanıcı isterse görünsün istenebilir. Örneğin, sunucuya yavaş bir modemle bağlı bir istemci makinanın, büyük boyutlu bir resmi görüntülemesi zaman alıcı bir iştir. Üstelik bu resim kullanıcının o anda istemeyebileceği bir nesne de olabilir. Bu durumlarda, kullanıcıya seçme şansı vermek uygun olur. Bunun için, esas resme ANCHOR yapmak yetecektir. Bunun basit bir yolu,
| < A REF="esas.gif" > Resmi görmek isterseniz buraya tıklayınız < /A > |
biçiminde bir hypertext link yapmaktır. Kullanıcıya daha iyi bir fikir verebilmek için, esas resmin yerine, onun bir minyatürünü koymak da mümküntür:
| < A REF="esas.gif" > < IMG SRC="minyatur.gif" ALIGN=middle > < /A > |
Web sayfasına konulacak reim, grafik, ses, alt program gibi nesneler için bir standart yöntem yaratmak amacıyla W3 Consortium'u tarafından önerilen bir HTML tagı'dır.
Örneğin "zambak.gif" adlı resmi konuşlandırmak için, en basit biçimiyle
| < OBJECT DATA=zambak.gif WIDTH=60 HEIGHT=60 > < /OBJECT > |
kodları yazılır. Ama istenirse nesnenin konumu ALIGN nitelemesiyle, textten uzaklığı VSPACE, HSPACE nitelemeleriyle, büyüklüğü WIDTH, HEIGHT nitelemeleriyle, kenar çizgisinin kalınlığı BORDER nitelemesiyle belirlenebilir.
Bunlara ek olarak, OBJECT tag'ı, tarayıcı imag'i açamadığında yapılacak işi belirleyen alternatif HTML kodlarını da içerebilir. Örneğin,
| < OBJECT DATA=zambak.gif WIDTH=60 HEIGHT=60 >
< P > Zambak değişik iklimlerde yetişebilen bir < EM > çiçektir. < /EM > < /OBJECT > |
kodları yazıldığında, "zambak.gif"i açamayan tarayıcılarda
alternatif yazısı görünecektir.
İstenirse OBJECT tagı içine başka kodlar da konulabilir. Aşağıdaki örnek bir listenin OBJECT tagı içine alternatif olarak yerleşebildiğini göstermektedir. Senaryoyu şöyle düzenleyelim: "diyagram.gif" adlı nesne bir aracın harekete geçmeden önce sürücünün yapacağı işleri sıralı şemalarla anlatıyor olsun. Diyagramı açamayan bir tarayıcıda, şemalar yerine onları text olarak anlatan bir listenin gelmesi uygun olur. Bunu şöyle yapabiliriz:
| < OBJECT DATA=zambak.gif >
< H5 > Dikkat! < /H5 >
|
Bu iş IMG tagı içinde yapılamaz. Orada şöyle bir yol izlenebilir: Yukarıda yazılı olan alternatif liste bir html dökümanı olarak hazırlanabilir, IMG tagı içinde bu döküman ALT olarak gösterilebilir. Örneğin, bu listeye "alternate.html" dersek,
| < IMG SRC="zambak.gif" ALT="alternate.html" > |
kodları yazılabilir.